У верасні 2022 г. працягне сваю дзейнасць Школа практычнай генеалогіі (ШПГ) пры Мінскім прыходзе ў памяць свяціцеля Мікалая, епіскапа і асветніка Японіі, створаная ў мэтах генеалагічнай асветы. Асноўнае кола пытанняў, якім надаецца ўвага, зводзіцца да наступных тэм: практычны пошук інфармацыі аб продках, паглыбленне ў культурна-гістарычны кантэкст, выхаванне дзяцей на падмурку сямейна-родавых каштоўнасцяў.
Фармальнай нагодай для мерапрыемства паслужыла падзея выдання першай часткі 8 тома «Гербоўніка беларускай шляхты» на літару «К». З вітальным словам выступіў Максім Дзмітрыевіч Макараў, кандыдат гістарычных навук, в.а. намесніка дырэктара НГАБ. У яго паведамленні былі адзначаны асноўныя напрамкі навуковай дзейнасці Нацыянальнага гістарычнага архіва Беларусі, анансаваны дасягненні па асноўных навуковых тэмах. З найбольш выбітных праектаў хацелася б адзначыць «Генеалогія і геральдыка беларускіх шляхецкіх родаў», «Беларусь у актавых кнігах XVI–XVIII ст.», «Чыноўнікі беларускіх губерняў перыяду Расійскай імперыі (1772–1917 гг.), «Фатаграфічныя матэрыялы НГАБ і інш».
Напярэдадні Вялікадня праваслаўных, 23 красавіка 2022 г. адбыўся апошні ў гэтым навучальным сезоне занятак Школы практычнай генеалогіі. Адбылося 8 тэарэтычных і 8 практычных заняткаў. Удасканаліўся навучальны працэс, курс узбагаціўся новымі аўтарскімі лекцыямі. З 16-ці 14 заняткаў адбылося ў рэжыме офлайн (выключэнне склалі дыстанцыйныя лекцыі, прачытаныя ў лютым).
Большасць з нас, хто зацікавіўся сваім радаводам, пачынаў ці пачынае свае даследчыцкія клопаты з перыяда нараджэння бабуль і дзядуль, або прабабуль і прадзядуль. Як правіла, такім перыядам з’яўляецца міжваенны час з 1918 па 1939 гг. Часта атрымаліваецца так, што пра бацькоў людзей, якія нарадзіліся ў гэты час, мы ведаем яшчэ менш, а таму маем надзею на інтэрнет-рэсурсы , а таксама на захаваныя архіўныя крыніцы.
З ліку архіўных крыніц, перадусім, увагу прыцягваюць нашумелыя метрычныя кнігі, якія вяліся ў акрэслены прамежак часу толькі там, дзе не было савецкіх органаў улады (легальна толькі ў межах Заходняй Беларусі), а таксама матэрыялы архіваў органаў ЗАГС, якія захаваліся па прычыне ваенных падзей 1941-1945 гг. слаба і нераўнамерна, ды і доступ да іх ускладнены па шэрагу прычын.
Continue reading Перапісы 1925 і 1926 гадоў з Нацыянальнага архіва Рэспублікі Беларусі: асаблівасці складання і выкарыстання19 красавіка 2021 г. у НГАБ упершыню адбылася сустрэча валанцёрскай групы, створанай у кастрычніку 2020 г., з кіраўніцтвам установы – дырэктарам Дзмітрыем Уладзіміравічам Яцэвічам і намеснікам дырэктара па навуковай працы Дзянісам Васільевічам Лісейчыкавым. Удзел у сустрэчы прынялі 16 валанцёраў на чале з кіраўніком ініцыятывы Аленай Валер’еўнай Кароўчанка (усяго група складаецца са 138 чалавек, што працуюць над наборам вопісаў у розных частках свету). Запрошанымі на сустрэчу былі кіраўніца аддзела інфармацыйна-пошукавых сістэм Марына Тарасаўна Скіданава, в.а. кіраўніка аддзела аўтаматызаваных архіўных тэхналогій Аліна Антонаўна Шкарына, кіраўніца аддзела інфармацыі і выкарыстання дакументаў Вольга Уладзіміраўна Чарвінская.
Развіццё архівазнаўчага, крыніцазнаўчага, метадалагічнага аспектаў генеалогіі Беларусі як навуковай дысцыпліны ў 1990-2000-я гг. шчыльна звязана з асобай і дзейнасцю кандыдата гістарычных навук Сяргея Рыбчонка, які стаяў у вытоках многіх вядомых навуковых і асветніцкіх ініцыятыў у галіне. Пры яго непасрэдным удзеле ў 1994-1995 гг. НГАБ распрацаваў доўгатэрміновую праграму “Генеалогія і геральдыка шляхецкіх родаў Беларусі”, вынікам якой стала выданне “Гербоўніка беларускай шляхты”. Менавіта яго метадычка “Крыніцы па генеалогіі Беларусі XVI – пачатку ХХ ст.” (Мінск, 2003) дагэтуль не страціла сваёй навуковай значнасці. Рыбчонак таксама з’яўляецца аўтарам першай абароненай кандыдацкай дысертацыі, якая цалкам тычыцца генеалогіі Беларусі. Пдф-версіі асобных публікацый змешчаны па спасылцы: https://nasb-by.academia.edu/SergueyRybchonok
У Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі (НББ) 5 лістапада 2020 года адбыўся другі семінар па праблемах генеалогіі, арганізаваны супрацоўнікамі НББ супольна з калегамі з Нацыянальнага гістарычнага архіва Беларусі (НГАБ). На мерапрыемстве былі агучаны не толькі даклады супрацоўнікаў згаданых устаноў, але і паведамленне каардынатара валанцёрскага руху даследчыкаў генеалогіі Беларусі, які зарадзіўся ў гэтым годзе.
Апошнія дзесяцігоддзі знаходжання Беларусі ў складзе Расійскай імперыі ўяўляюць сабой перыяд асабліва актуальны пры правядзенні генеалагічных даследаванняў. Менавіта з яго часцей за ўсё і пачынаецца праца ў гістарычных архівах над уласным радаводам. Пра гэты перыяд, перыяд другой паловы ХІХ – пачатку ХХ ст., і будзе весціся гаворка ў дадзеным артыкуле.
Згодна з кнігамі “Памяць” патранімічнае прозвішча Станкевіч у сярэдзіне ХХ стагоддзя сустракалася ў 85 раёнах Беларусі са 118. Асаблівай прадстаўленасцю адзначыліся цэнтральныя раёны краіны – рэгіёны найбольш частай фіксацыі прозвішчаў з фармантамі –овіч, евіч. Так, на першым месцы апынуўся Лагойскі раён (24 населеныя пункты, дзе зафіксавана прозвішча Станкевіч). Далей – Вілейскі, Валожынскі, Барысаўскі і Смаргонскі раёны (па 15 населеных пунктаў), Круглянскі (14), Магілёўскі (11), Ашмянскі (10), Верхнядзвінскі (10).
Камерцыйная генеалогія на сённяшні момант мала папулярная сярод беларусаў, але даволі перспектыўная ніша індывідуальнага прадпрымальніцтва ў нашай краіне. Партал прадстаўляе вашай увазе дыялог з адным з яе прадстаўнікоў – генеалогам Цімафеем Сугака.
— Цімафей, хто Вы па спецыяльнасці? Як распачаўся Ваш шлях у генеалогію?
— Гэта цікавае пытанне… Маю дзве вышэйшыя адукацыі (юрыдычны факультэт БДЭУ і гістарычны факультэт БДУ) і сярэдне-спецыяльную (бухгалтар). Па кожнай спецыяльнасці працаваў.
Continue reading “Самы лепшы водгук–гэта нарастаючая колькасць замоў і адсутнасць судовых скаргаў”. Гутарка з камерцыйным генеалогам Цімафеем Сугака.